Svetski priznati litvansko-ruski pijanista Lukas Geniušas, laureat Šopenovog takmičenja, i belgijski pijanista poreklom sa naših prostora Kosta Jakić obradovaće publiku na premijernom koncertu 31. oktobra u Velikoj dvorani Kolarčeve zadužbine.
Koncert „Kada bi Šopen govorio“, koji se održava u okviru ciklusa Kolarac tvoj svet muzike, spaja klasičnu muziku i novi žanr „pijanista koji govori“ (speaking pianist).
Na programu su dela Frederika Šopena, Franca Lista i Frederika Rževskog.
Rusko-litvanski pijanista Lukas Geniušas (1990) čvrsto se etablirao kao jedan od najuzbudljivijih i najistaknutijih umetnika svoje generacije. Hvaljen zbog svoje „briljantnosti i zrelosti“, nastupao je u najprestižnijim dvorana širom sveta i sa najeminentnijim orkestrima.
Rođen je u muzičkoj porodici koja je imala veliku ulogu u njegovom umetničkom razvoju, a posebno velike zasluge ima njegova baka Vera Gornostajeva, istaknuti predavač i profesor na Moskovskom konzervatorijumu. Klavir je počeo da svira sa pet godina, na pripremnom odelјenju Muzičkog konzervatorijuma F. Šopen u Moskvi, gde je i diplomirao 2008. godine.
Geniušas je brzo postao laureat nekoliko velikih takmičenja, poput Takmičenja pijanista Đina Bahauer u Juti, i osvajač srebrne medalјe na Međunarodnom takmičenju pijanista Šopen 2010. godine. Dve godine kasnije postao je dobitnik nagrade German Piano u Frankfurtu na Majni. Jedna od najznačajnijih nagrada svakako je srebrna medalјa na 15. takmičenju Čajkovski u Moskvi 2015. godine.
Geniušas je nastupao sa brojnim orkestrima kao što su Hamburški simfonijski orkestar, Duizburški simfonijski orkestar, Škotski simfonijski orkestar Bi-Bi-Sija, Sanktpeterburška filharmonija, Kremerata Baltika, Orkestar Pozorišta Marinski, Varšavska filharmonija i Simfonijski orkestar Birmingema, sa dirigentima poput Valerija Gergijeva, Mihaila Pletnjova, Andreja Borejka, Saulijusa Sondeckisa, Dmitrija Sitkovjeckog, Antonija Vita, Rafaela Pajarea, Romana Kaufmana, Dmitrija Lisa i mnogih drugih. Nastupao je na prestižnim festivalima širom sveta, poput muzičkih festivala Rajngau, Rur, Lokenhaus, Piano aux Jacobins, i koncertnim salama Auditorijum u Luvru, Vigmor Hol i najpoznatijim dvoranama Rusije i Južne Amerike.
Poznat po urođenoj radoznalosti i širokim muzičkim interesovanjima, Geniušasov repertoar je veoma raznolik: od baroka do dela savremenih kompozitora, od Betovenovih klavirskih koncerata do Hindemitovog ciklusa Ludus tonalis. Veoma ga privlači i ruski repertoar, poput dela Čajkovskog, Rahmanjihova i Prokofjeva. Lukas Geniušas je i strastveni kamerni muzičar. Uživa i u radu na novim delima modernih kompozitora, kao i u oživlјavanju retko izvođenog repertoara.
Ovi aspekti Lukasove karijere ogledaju se u veoma hvaljenoj diskografiji koja uključuje dela Betovena, Bramsa, Rahmanjinova (kompletni Preludiji), Šopena (Etide opus 10 i 25), a tu su i snimci kamerne muzike (Ravel, Stravinski, Desjatnjikov, Šostakovič i Čajkovski). Njegov prvi album sa sonatama Prokofjeva dobitnik je ‘Choc’ de Classica i Diapason ‘Recital CD of the Year’ 2019. godine, njegov drugi disk je posvećen Šopenu (Sonata br. 3 i izbor Mazurka), a najnoviji – Chants populaire – Desjatnikovu, Bartoku i Čajkovskom.
Od 2015. godine, Lukas Geniušas je istaknuti umetnik „Looking at the stars“, filantropskog projekta sa sedištem u Torontu, čija je svrha da dovede klasičnu muziku u institucije poput zatvora, bolnica i prihvatilišta.
Kosta Jakić (1997) je belgijski pijanista i dirigent poreklom sa naših prostora, koji je sa magna cum laude diplomirao na Kraljevskom konzervatorijumu u Antverpenu, odsek za klasični klavir. Svoj odnos prema muzici i prema svetu gradi na specifičan način, daleko od uobičajenih muzičkih takmičenja i solističkih koncerata. Istražujući mesto klasične i eksperimentalne muzike u današnjem svetu, svoje istraživanje zasniva na analizi mesta muzike u uslovima pritvora, determinizma i ograničenja. Nastupao je u najvećem litvanskom zatvoru sa organizacijom „Pogled u zvezde“ i na mestima koncentracionih logora iz Drugog svetskog rata. Njegovo istraživanje uloge muzike u svetu logora iz Drugog svetskog rata, njene suštinske i često skrivene uloge, dovelo ga je do Simona Gronovskog, preživelog pripadnika jevrejske zajednice koji se kao 10-godišnji dečak spasao Aušvica skokom iz voza koji je tamo odveo bespovratno ostatak njegove porodice. Simon Gronovski, doktor pravnih nauka i veliki borac za mir i toleranciju, je i samouki jazz pijanista. Sa njim je Kosta od tada sarađivao razmenjivanjem na ovu temu, kroz koncerte i dijaloge. Ivan Put, bivši urednik fotografije najvećeg flamanskog lista De Standard, upravo dovršava film na temu međugeneracijskog susreta Simona i Koste.
Kosta trenutno studira medicinu na Slobodnom univerzitetu u Briselu (ULB) i potpredsednik je Belgijskog lekarskog simfonijskog orkestra koji je inicirao. Nastavljajući svoja istraživanja o ulozi muzike u uslovima logora i zatvora, kao i u svakodnevnom životu, nastavlja aktivno da uvodi muziku u zatvore sa organizacijom „Pogled u zvezde“. Njegov susret sa renomiranim kompozitorom Frederikom Rževskim iz SAD koji je stvorio žanr „speaking pianist“/pijanista koji govori, naveli su Kostu ne samo da tumači De Profundis, komad za „govorećeg pijanistu“ zasnovanog na tekstovima Oskara Vajlda napisanih tokom njegovog boravka u zatvoru, već i da analizira neophodnu korelaciju između klasične muzike i eksperimentalne muzike u današnjem svetu. Odatle uvodi ovu korelaciju u svoje muzičke programe. Ova potreba i strast doveli su ga do poznanstva sa jednim od najvećih mladih pijanističkih talenata našeg vremena, Lukasa Geniušasa sa kojim deli strast prema Rževskom, ali i prema povezanosti, neophodnosti i važnosti mešanja eksperimentalnih dela ovog kompozitora sa klasičnom muzikom.
Koncert u Beogradu je prvi u nizu planiranih koncerata na svetskoj turneji ova dva muzičara.
Dan nakon koncerta, 1. novembra od 14 do 18 časova u Muzičkoj galeriji Kolarčeve zadužbine biće organizovana otvorena radionica koja će svim zainteresovanim omogućiti da od Lukasa i Koste čuju deo njihovog istraživanja o povezanosti klasične muzike sa nedavnim otkrićem Rževskog, kao i o nužnosti eksperimentisanja u muzici.
Ulaznice za koncert 31. oktobra u prodaji su na biletarnici Kolarca i onlajn.
Izvor: Naxi Media Mix, Kolarac
Foto: Bigstock, Photokool